Ghé thăm Hội An và hòa mình trong lễ hội Cá Ông cũng là một trải nghiệm thú vị mà du khách không nên bỏ lỡ. Lễ hội này không đơn thuần chỉ là nghi thức bày tỏ sự tôn kính với bậc thần linh mà còn mang tiếng lòng, nguyện ước của các ngư dân miền biển.
Đôi nét về Lễ hội Cá Ông Hội An
Mỗi một lễ hội đều mang những màu sắc, ý nghĩa khác nhau. Lễ hội Cá Ông cũng vậy, cụ thể:
Nguồn gốc Lễ tế Cá Ông
Cá Ông trên thực tế là những con cá heo, cá voi – đây vốn là loại cá được ngư dân làng chài hết mực thờ cúng. Dựa theo từng kích thước cá lớn, nhỏ khác nhau mà tên gọi của nó cũng có sự thay đổi. Trong tâm thức của mỗi người dân làng chài, Cá Ông là thần Nam Hải, có mặt ở mọi nơi trên biển và che chắn cho thuyền bè.
Lễ hội Cá Ông cũng xuất phát từ sự tín ngưỡng thờ thần Biển, thờ cúng Cá Ông này. Qua thời gian, song hành cùng với nếp sống, tục lệ của từng địa phương việc thờ cúng Cá Ông đã trở thành một trong những nét tín ngưỡng truyền thống của người Việt.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra được rằng, Cá Ông là hiện thân của cá voi, che chắn cho người dân trước sóng to, biển lớn. Dựa theo tục lệ của người dân địa phương ở đây, nếu như ngư dân phát hiện Cá Ông mắc cạn họ sẽ có bổn phận là chôn cất và làm đám tang.
Xác cá sau đó sẽ được tắm bằng rượu, niệm bằng vải đỏ, người dân sẽ mai táng ở các đụn cát gần biển.
Bàn thờ mà ngư dân dựng lên vừa trang hoàng, rực rỡ lại hết mực uy nghi. Ngoài ra, các gia đình đều sẽ đặt bàn hương án, soạn đồ lễ tế cá Ông. Các tàu thuyền sẽ chuẩn bị chăng đèn kết hoa trong ngày lễ.
Ý nghĩa của Lễ hội
Lễ hội Cá Ông được tổ chức hằng năm để bày tỏ sự biết ơn, lòng tôn kính của ngư dân đối với thần linh. Họ cảm ơn thần linh đã luôn phù hộ và che chở cho cả dân làng. Đồng thời, lễ hội cũng thể hiện trọn vẹn ước nguyện và sự cầu mong của người dân khi ra khơi “sóng yên biển lặng”, có một mùa đánh cá bội thu.
Thời gian và địa điểm tổ chức lễ tế Cá Ông
Lễ tế Cá Ông thường được tổ chức ở các xã nằm ven biển – nơi có duy trì nghề đánh bắt hải sản. Ví dụ như ở Lăng Ông, làng chài Hội An.
Thời gian tổ chức là vào giữa tháng 3 âm lịch mỗi năm.
Tìm hiểu nghi thức đặc biệt của Lễ tế thần Cá Ông
Lễ hội Cá Ông được xem là một trong những lễ hội lớn nhất của người dân Quảng Nam. Mỗi khi cận kề ngày lễ tế, các ngư dân đều háo hức chuẩn bị bàn thờ rực rỡ, tôn nghiêm và bày hương án… Chi tiết các nghi thức của lễ như sau:
Lễ cầu an
Phần lễ cầu an sẽ được người dân tổ chức vào ngày lễ đầu tiên ở làng Cá Ông. Những lão làng và các vị chánh tế, có uy tín sẽ đứng ra đại diện dân làng dâng đồ lễ và đọc bài văn tế dâng lên Cá Ông. Đồng thời, họ cũng bày tỏ lòng thành kính, biết ơn với công đức của Cá Ông, cầu cho năm mới, mưa thuận gió hòa, ra khơi đánh bắt thuận lợi.
Lễ rước trên biển
Rạng sáng ngày hôm sau, ngư dân sẽ bắt đầu tiến hành việc đánh trống để thực hiện nghi thức làm lễ rước Cá Ông. Các tàu thuyền sẽ cùng nhau ra khơi để di chuyển đến vị trí đã được định sẵn từ trước. Họ sẽ “xin keo” từ các vị chánh tế.
Được biết, “xin keo” là một tập tục có ý nghĩa vô cùng lớn đối với người dân. Nó có ý nghĩa là người đang xin keo muốn hỏi thần linh về một dự định, kế hoạch nào đó trong năm mới liệu có thực hiện được hay không. Nếu như xin keo thành công, theo hiệu lệnh của chánh tế, các tàu sẽ nhanh chóng quay vào bờ.
Lễ chánh tế
Đến nửa đêm, lễ chánh tế sẽ chính thức được khai mạc. Các nghi thức trong lễ chánh tế gồm có lễ khai mỏ, đội học trò dâng hương, tổ chức các chương trình văn hóa, giao lưu, hát bả trạo, hát trò khoan…
Trong đó, người ta đặc biệt để ý đến các loại hình văn nghệ dân gian chèo bá trạo. Mỗi một người dân nơi đây sẽ khoác lên mình một bộ trang phục độc đáo. Họ sẽ vừa tham gia hát hò, lĩnh xưỡng vừa thực hiện các động tác mô phỏng lại quá trình chèo thuyền. Mục đích lalf tái hiện lại cảnh sinh hoạt thường ngày của ngư dân ở đây.
Các câu hát trong buổi lễ này thay cho lời tri ân đến Cá Ông. Họ cảm ơn Cá Ông đã luôn đồng hành bên cạnh và cứu giúp người dân thoát khỏi hoạn nạn.
Các lễ hội nổi tiếng tại Hội An
Ngoài lễ hội Cá Ông thì ở Hội An người ta còn biết đến với nhiều ngày lễ khác. Các bạn có thể kết hợp du lịch Hội An và khám phá các lễ hội dưới đây:
– Lễ hội Bà Thu Bồn: Lễ hội được xem là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Ngày lễ hội bà Thu Bồn mang đậm dấu ấn đời sống tín ngưỡng dân gian. Lễ hội được tổ chức với mục đích chính là người dân cầu mong quốc thái, dân an, cộng đồng làng xã yêu thương nhau.
– Giỗ Tổ nghề Yến: Lễ hội được tổ chức nhằm tri ân các bậc tiền nhân đã có công khai phá và phát triển nghề yến xào ở Hội An.
– Lễ Cầu Bông: Lễ hội thường được tổ chức ở làng rau Trà Quế. Thông qua lễ hội này, người dân bày tỏ lòng biết ơn của mình với Thần Nông. Đồng thời, họ cũng bày tỏ sự mong cầu có một năm mới làm ăn tốt, sức khỏe ổn định, mọi người đều bình an.
– Lễ hội vía Bà Thiên Hậu: Đây là một lễ hội tâm linh. Nó cũng là đại diện tín ngưỡng tâm linh của các ngư dân ở Hội An. Người dân tổ chức lễ hội để thể hiện sự hòa hợp giữa 2 dân tộc Hoa Việt, bày tỏ sự biết ơn với bà Thiên Hậu và cầu mong một năm mới ra khơi thuận lợi.
– Lễ hội Long Chu: Ngày lễ này thường được tổ chức vào rằm tháng 7 hàng năm. Đây được xem là nét văn hóa tín ngưỡng quen thuộc của người dân ở Hội An. Ngư dân ở đây thông qua điều này để cầu mong sức khỏe, bình an.
Lời Kết
Hội An nổi bật với nhiều địa điểm du lịch đẹp và các lễ hội truyền thống độc đáo. Nếu bạn có cơ hội đây, đừng quên khám phá phố cổ Hội An, lễ hội truyền thống và các điểm tham quan xung quanh nhé! Tour Đà Nẵng tin rằng, các bạn sẽ có những trải nghiệm vô cùng tuyệt vời khi đặt chân đến đây!
Xem thêm:
- Du lịch Đà Nẵng săn tour giảm 35% ngay hôm nay!
- Tour Cù Lao Chàm với hoạt động ngắm lặn san hô cực thú vị!
- Tour Hội An chèo thúng tại Rừng Dừa Bảy Mẫu hấp dẫn!
